تاریخ دقیق سالروز اعلام پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت از سوی ایران در تقویم شمسی برابر است با :
روز سه شنبه ۲۷ تیر سال ۱۴۰۲
تاریخ دقیق سالروز اعلام پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت از سوی ایران در تقویم قمری برابر است با :
روز سه شنبه ۲۹ ذی الحجه سال ۱۴۴۴
تاریخ دقیق سالروز اعلام پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت از سوی ایران در تقویم میلادی برابر است با :
روز سه شنبه ۱۸ جولای سال ۲۰۲۳
بیست و هفتم تیر ۱۳۶۷، جمهوری اسلامی ایران پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل در ارتباط با جنگ تحمیلی عراق علیه ایران را بطور رسمی اعلام کرد. به دنبال پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل از سوی ایران، جنگ هشتساله میان ایران و عراق رسماً به پایان رسید.
قطعنامه ۵۹۸ اول مرداد ۱۳۶۶ از سوی سازمان ملل صادر و در ۲۷ تیر ۱۳۶۷ از سوی ایران پذیرفته شد. در بخشی از قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت، از طرفین درگیر درخواست شده بود که «فوراً در جنگ آتش بس اعلام کرده و آن را رعایت نمایند، نیروهای مسلح خود را تا پشت مرزهای شناخته شده بینالمللی به عقب بکشند و اسرای جنگی را آزاد کنند.» دولت جمهوری اسلامی ایران که به دلیل بعضی ضعفها و نقایص قطعنامه به مدت یک سال آن را نپذیرفت، پس از حمله عمدی ناو جنگی امریکایی وینسنس، به هواپیمای مسافربری جمهوری اسلامی ایران بر فراز خلیج فارس که ۲۹۰ مسافر آن شامل دهها زن و کودک به شهادت رسیدند و بمباران شیمایی صدام در داخل عراق که منجر به قتل عام صدها هزار تن از مردم شد، مسوولان و کارشناسان مصلحت را در پذیرش قطعنامه دانستند.
بنابراین، جمهوری اسلامی ایران در ۲۷ تیر ۱۳۶۷ رسماً به دکوئهیار، دبیرکل سازمان ملل متحد اطلاع داد که به منظور جلوگیری از کشتار و برقراری عدالت و استقرار صلح در منطقه و جهان، قطعنامه ۵۹۸ را میپذیرد. بر اساس بند ۷ قطعنامه ۵۹۸ قرار شد پس از آنکه کمیتهای در سازمان ملل متحد تشکیل شده و کشور متجاوز اعلام شد، میزان خسارات تعیین شود و در راستای آن صندوق بینالمللی پول ویژهای برای کمک به خسارت دیدگان جنگ ایران و عراق ایجاد گردد که تاکنون این صندوق ایجاد نشده است.
متن قطعنامه ۵۹۸
قطعنامه ۵۹۸ دارای یک مقدمه و ۱۰ بند است که در جلسه ۲۵۷۰ شورای امنیت به اتفاق آرا به تصویب رسید. بندهای قطعنامه بر اساس مواد ۳۹ و ۴۰ منشور سازمان ملل متحد به شرح زیر است:
۱ -شورا مطالبه میکند که به عنوان اولین قدم به سوی یک حل و فصل از طریق مذاکره، ایران و عراق به یک آتش بس فوری اقدام فوری اقدام کنند و تمام عملیات نظامی را در زمین، دریا و هوا متوقف کنند و همچنین تمام نیروها را بی درنگ تا سر حداث شناخته شده بین المللی بازگردانند.
۲-از دبیر کل درخواست میشود که گروهی از ناظران سازمان ملل متحد را برای تائید، تحکیم، نظارت بر آتش بس و عقب نشینی به مرزها اعزام کند. به علاوه از دبیر کل درخواست میشود که ترتیبات ضروری را برای مشاوره با طرفین انجام دهد و گزارش آن را به شورای امنیت تسلیم کند.
۳ -شورا اصرار دارد که پس از توقف مخاصمات فعال بلا درنگ اسرای جنگی را بر اساس کنوانسیون سوم ژنو در ۱۲ اوت ۱۹۴۹ ،آزاد کند و عودت داده شوند.
۴ -از ایران و عراق دعوت میشود که با دبیر کل در خصوص به اجرا در آوردن این قطعنامه و در کوشش های میانجی گرانه برای کسب یک حل و فصل جامع، عادلانه، شرافتمندانه مورد قبول طرفین در مورد تمام موضوعات مهم، بر اساس اصول مندرج در منشور ملل متحد همکاری کنند.
۵ -از تمامی دولتهای دیگر دعوت میشود که حداکثر خویشتنداری را به عمل آورند و از هر اقدامی که ممکن است به تصاعد و گسترش بیشتر مخاصمه منجر شود، احتراز جویند و بدین گونه به اجرا در آوردن قطعنامه حاضر را تسهیل کنند.
۶ -از دبیر کل درخواست میشود که ضمن مشورت با ایران و عراق مساله تفویض کار تحقیق در باب مسئولیت مخاصمه به هیاتی بیطرف را بررسی کند و در حداقل مدت ممکن به شورا گزارش دهد.
۷ -عظمت خسارات وارده در خلال مخاصمه و نیاز به کوشش در جهت نوسازی، با امدادهای بین المللی در خور زمانی که مخاصمه خاتمه پذیرد، تصدیق میشود و در همین خصوص از دبیر کل درخواست میشود که هیاتی از کارشناسان را برای پژوهش در باب مساله نوسازی تعیین کند و به شورای امنیت گزارش دهد.
۸ -به علاوه از دبیر کل درخواست میشود که با مشورت با ایران و عراق و سایر کشورهای منطقه، طرق افزایش امنیت و ثبات را بررسی کند.
۹ -از دبیر کل در خواست میشود که شورای امنیت را در مورد به اجرا در آوردن این قطعنامه، به طور مداوم مطلع کند.
۱۰ -شورای امینت تصمیم دارد که برای در نظر گرفتن اقدامات بیشتر و تضمین اجرای این قطعنامه در صورت ضرورت جلساتی تشکیل دهد.