تاریخ دقیق روز جهانی کلاه در تقویم شمسی برابر است با :
روز دوشنبه ۲۵ دی سال ۱۴۰۲
تاریخ دقیق روز جهانی کلاه در تقویم قمری برابر است با :
روز دوشنبه ۳ رجب سال ۱۴۴۵
تاریخ دقیق روز جهانی کلاه در تقویم میلادی برابر است با :
روز دوشنبه ۱۵ ژانویه سال ۲۰۲۴
۲۵ دی روز جهانی کلاه است ،گاهی یک کلاه میتوان نماد یک دین یا رسم خاص مردم یک منطقه باشد. در بسیاری از ارگان های رسمی نظامی یا ملی نیز، کلاه به عنوان بخشی از پوشاک فرم تعریف شده و استفاده میشود.
حتی نوع انتخاب کلاه برای افراد عادی نیز میتواند نشانگر سبک زندگی و عقاید شخصی او باشد.
امروزه اما استفاده از کلاه در میان عموم مردم بیشتر جنبه زینتی پیدا کرده و شاید مانند گذشته لزوم خاصی در انتخاب کلاه وجود نداشته باشد.
کلاه را میتوان یکی از موارد تاثیرگذار در مد و لباس قلمداد کرد که گاها طرفداران پر و پا قرصی دارد که اگر کلاهی روی سرشان نباشد حس میکنند چیزی نپوشیده اند.
این روز را به این دسته از افراد تبریک میگوییم.
کلاه به پوشاکی گفته میشود که بر سر می‌گذارند. کلاه میتواند به خاطر محافظت، دلیل دینی، ایمنی یا مد مورد استفاده قرار گیرد.
در گذشته کلاه نشان‌دهنده پایگاه اجتماعی فرد بوده‌است. کلاه در استفاده نظامی میتواند نشان‌دهنده ملیت، شاخهٔ فعالیت، درجه یا هنگ باشد.
در کتب تاریخی و داستان‌ها و به ویژه شاهنامه فردوسی تصاویری رزمی دیده میشود که نمایانگر فرم پوشش سلحشوران داستان است.
ایرانیان قدیم به پوشیدن کلاه آشنا بوده‌اند یا آنکه در دیواره‌های کاخ‌های تخت جمشید و اکباتان فرم لباس سربازان و جنگجویان و سلاطین آن زمان دیده میشود که نشانه تاریخ لباس در ایران است.
پوشیدن لباس سلاطین افشار، قاجار و ساسانیان که نشانگر تحول لباس است از این نمونه می‌باشد.
به عنوان مثال در دوره قاجاریه مردم متعمم و عبا به دوش بودند و کسبه عمامه سفیدی داشتند که بنا به دستور سراج الملک حاکم اصفهان دستور داده شد در آن شهر علما عمامه سفید داشته باشند و کسبه عمامه زرد رنگ و شیر و شکری داشته باشند که هنوز هم گاه گاه در شهرستان‌ها دیده میشود.
مردان ایرانی تا قبل از ظهور اسلام اغلب کلاه برسر می‌گذاشتند و بعد از اسلام عمامه را به کلاه ترجیح دادند.
در زمان صفویه که شاهان صفوی اصرار داشتند خود را از طبقه سادات و معتقد به مذهب شیعه معرفی نمایند استفاده از عمامه سبز در میان عده زیادی از مردان رواج یافت.
شاهان و درباریان آن دوره از عمامه سبز با تاج و جقه‌ای از جواهر که در قسمت جلو آن نصب می‌شده‌استفاده می‌کردند و علما و برخی از معمرین (پیران) عمامه‌های سبز بدون تزیین بر سر می‌گذاشتند.
در دوره افشاریه و زندیه بجای عمامه از عرقچین و شال ترمه‌ای که به دور آن پیچیده می‌شد استفاده می‌کردند؛
و این رویه در دوره قاجاریه ادامه داشت و شاهان قاجار مانند ناصرالدین شاه مخالفتی با آن نشان نمی‌دادند و شال و کلاه نیز جزو لباس مردان ایرانی درآمد و بعداً به تدریج شال را رها کردند و فقط کلاه به سر گذاشتند. کلاه در عشایر ایران انواع و اقسامی داشته، به خصوص که تابع سنت محل آن‌ها می‌باشد.
کلاه بختیاری و کلاه قشقایی که مخصوص ایلات و عشایر جنوب ایران است شهرتی خاص دارد و بعداً ایرانیان در دوران سلطنت پهلوی در ایران به کلاه‌هایی که مشتق از البسه اروپایی می‌شد انس گرفتند و کلاه پهلوی از زمره کلاه‌های دوره شاهان سلسله پهلوی می‌باشد.
در دوره قاجاریه و قبل از آن سر برهنگی مرد علاوه بر آنکه نشانه بی‌ادبی و بی وقاری بود به روایت معلوم و مجهول، عوام معتقد بودند سر برهنگی موجب فقر و بی آبرویی و دیوانگی و اختلال حواس میشود و به همین دلایل پوشیدن کلاه از حالت یک عادت خارج شده و به صورت ضرورتی اجتناب ناپذیر درآمده بود تا جاییکه مردان در شب به هنگام خواب عرقچین بر سر می‌گذاشتند و روزها نیز معمولاً در زیر کلاه عرقچین بر سر داشتند.
طبقات مختلف اجتماع شکل کلاهشان از دیگران متمایز بود و مردمان متمکن و اشخاصی که قدرت مالی داشتند سعی می‌کردند جنس و اندازه و شکل کلاهشان از دیگران متمایز باشد و رقابت رواج داشت.
در دوران سلطنت محمد علی شاه قاجار از طرفی به منظور صرفه جویی در هزینه‌ها از مواردی مایه مسخره و استهزاء می‌شد مقرر گردید کلاه‌هایی که طولشان به نیم ذرع یا سه چارک و به عبارت دیگر ۵۲ سانتی‌متر تا ۷۵ سانتی‌متر می‌رسد کوتاه شود. چنانچه میرزا عباس فروغی شاعر آن زمان سروده:
کلاه سرو قدان بس که سر بلندی کرد *** به حکم شاه جهان کرده‌اند کوتاهش
