تاریخ دقیق روز کودک در تقویم شمسی برابر است با :
روز یکشنبه ۱۶ مهر سال ۱۴۰۲
تاریخ دقیق روز کودک در تقویم قمری برابر است با :
روز یکشنبه ۲۲ ربیع الاول سال ۱۴۴۵
تاریخ دقیق روز کودک در تقویم میلادی برابر است با :
روز یکشنبه ۸ اکتبر سال ۲۰۲۳
روز کودک در تقویم ملی ایران ۱۶ مهر است و هفته ملی کودک فرصتی برای یادآوری جایگاه حقوق کودکان و نوجوانان است.
روز جهانی کودک در سراسر جهان انگیزه‌ای برای توجه به حقوق کودکان است. کشورهای جهان بنا بر سنت و فرهنگ خود، این روز را به گونه‌های مختلف برگزار می‌کنند. این روز در ایران ۱۶ مهر جشن گرفته می‌شود.
تاریخچه روز کودک در ایران
در سال ۱۳۷۲ جلسه‌ای با حضور نمایندگان وزارت آموزش و پرورش، سازمان بهزیستی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و برخی دیگر از نهادها در ایران تشکیل شد که در نهایت ابتدا منجر به انتخاب روز ۹ اکتبر به عنوان روز ملی کودک می‌شود و در ادامه این تاریخ، به ۸ اکتبر برابر با ۱۶ مهرماه تغییر می‌کند.
تصمیم این گروه به دفتر یونیسف در ایران اطلاع و به عنوان روز جهانی کودک در ایران به رسمیت شناخته می‌شود. در ادامه نیز شورای فرهنگ عمومی این روز را تصویب می‌کند که به تقویم رسمی کشور اضافه می‌شود. مصوبه‌ی شورای فرهنگی عمومی نیز در تاریخ ۳۰ تیر ۱۳۷۶ و در جلسه‌ی ۴۰۴ شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب این شورا رسید و بعد از برگزاری جلسه‌هایی، مسؤولیت دبیرخانه این ستاد از سال ۱۳۹۳ به عهده کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سپرده می‌شود.
روز جهانی کودک ۲۰ نوامبر است اما هر کشوری یک روز خاص را به عنوان روز کودک نامگذاری کرده و جشن می‌گیرد. این روز در ایران هر ساله ۸ نوامبر و ۱۶ مهرماه برگزار می‌شود و برای این مناسبت یک هفته را به عنوان هفته ملی به کودکان اختصاص داده‌اند.
تاریخ روز جهانی کودک
روز جهانی کودک در حدود ۵۰ کشور جهان در تاریخ اول ژوئن جشن گرفته می‌شود اما این روز از سوی یونیسف ۲۰ نوامبر تعیین شده است. این روز در برخی از کشورها از جمله نیوزلند در اولین یکشنبه ماه مارچ، تایوان و هنگ گنگ چهارم آوریل، بنگلادش ۱۷ مارچ، فلسطین پنجم آوریل، ترکیه ۲۳ آوریل، کره جنوبی و ژاپن پنجم مِی، اسپانیا و انگلیس دومین یکشنبه ماه مِی برگزار می‌شود.
پیمان‌نامه جهانی حقوق کودک
پیمان‌نامه حقوق کودک یک کنوانسیون بین‌المللی است که حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کودکان را بیان می‌کند. دولت‌هایی که این معاهده را امضا کرده‌اند موظف به اجرای آن هستند و شکایت‌های راجع به آن به کمیته حقوق کودک ملل متحد تسلیم می‌شود. این کنوانسیون در ۲۰ نوامبر ۱۹۸۹ مورد پذیرش مجمع عمومی سازمان ملل متحد قرار گرفت و از ۲ سپتامبر ۱۹۹۰ (سی روز پس از تودیع بیستمین سند تصویب یا الحاق) لازم‌الاجرا شده‌است. تاکنون ۱۹۳ کشور (تمام اعضای ملل متحد به جز ایالات متحده آمریکا و سومالی) این سند را امضا کرده‌اند و در ۱۴۰ کشور اجرا می‌شود و به این ترتیب مقبول‌ترین سند حقوق بشر در تاریخ است.
محتوای پیمان‌نامه حقوق کودک
کودک بر اساس ماده یک پیمان‌نامه حقوق کودک به هر انسان کمتر از ۱۸ سال گفته می‌شود. مگر آنکه قانون قابل اعمال در مورد کودک سن قانونی کمتری را تعیین کرده باشد. این کنوانسیون شامل ۵۴ ماده و دو پروتکل اختیاری بوده که چهار اصول پایه‌ای آن را جهت می‌دهد:
- هیچ کودکی نباید از تبعیض رنج ببرد.
- زمانی‌که در رابطه با کودکان تصمیم‌گیری می‌شود، باید منافع عالیه آنان در رأس قرار گیرد.
- کودکان حق حیات داشته و باید رشد کنند.
- کودکان حق دارند آزادانه عقاید و نظرات خود را ابراز کنند و این نظرات در تمامی اموری که به آنها مربوط می‌شود، باید مورد توجه قرار گیرد.
